Dizionario Italiano Friulano

Il più completo dizionario dall'Italiano al Friulano (oltre 76.000 lemmi), ottenuto dall'integrazione del Grant Dizionari Bilengâl Talian Furlan del CFL2000 con il Dizionari Ortografic Furlan della Serling.

recuperare v.tr.

  1. 1a
    v.tr. [AU] (tornâ a vê une robe pierdude, robade e v.i.) recuperâ, vê indaûr, altr.trad. ripiâ
    • il negoziante derubato ha potuto recuperare tutta la merce, il buteghîr che i vevin robât al è rivât a recuperâ dute la robe
    1b
    v.tr. [AU] fig. (tornâ a cuistâ, spec. une facoltât) recuperâ, altr.trad. cjatâ, tornâ a cjatâ, tornâ a vê, tornâ paron
    • dopo l'operazione ha recuperato l'uso delle gambe, daspò de operazion al à recuperât lis gjambis
    (tornâ a concuistâ) recuperâ, altr.trad. cjatâ, tornâ a cjatâ, tornâ a vê
    • ho recuperato un amico che credevo perduto per sempre, o ai recuperât un amì che o crodevi pierdût par simpri
    2a
    v.tr. [AU] (tornâ a meti dentri tal mont, te societât, tal lavôr e v.i. un maladatât o un disabil o un condanât a preson) recuperâ, redimi, riscatâ
    • una comunità nata per recuperare i malviventi, une comunitât nassude par redimi i malvivents
    2b
    v.tr. [AU] (tornâ ae libertât cdn. cul fâlu jessî de preson dal pecjât) recuperâ, redimi, altr.trad. riscatâ, sfrancjâ
    • un parroco che ha recuperato molte anime, un plevan che al à redimût un grum di animis
    3a
    v.tr. [AU] (salvâ, rivâ a travuardâ) recuperâ, altr.trad. salvâ
    • i terremotati erano riusciti a recuperare poche cose dalla casa crollata, i taramotâts a jerin rivâts a recuperâ pocjis robis de de cjase sdrumade
    3b
    v.tr. [AU] (rivâ a salvâ cdn.) recuperâ, altr.trad. salvâ
    • hanno recuperato un uomo che si era perso in montagna, a àn recuperât un om che si veve pierdût in mont
    4a
    v.tr. [AU] (tornâ a doprâ refudums o scarts) recuperâ, altr.trad. riciclâ
    • la campana per recuperare il vetro, la cjampane par recuperâ il veri
    (tornâ a fâ doprabil, bonificâ) recuperâ, altr.trad. bonificâ, meti a bon, realdî, risanâ, riscatâ, sanâ
    • recuperare un'ampia fascia di terreno, recuperâ une zone grande di teren
    4b
    v.tr. [AU] (tornâ a proponi, a meti fûr) recuperâ, altr.trad. tornâ a meti fûr, tornâ a proponi
    • hanno recuperato un progetto che noi avevamo abbandonato da molto tempo, a àn recuperât un progjet che nô o vevin lassât di bande di un grum di timp
    5
    v.tr. [AU] (tornâ a cjapâ alc che si veve lassât indaûr tal timp) recuperâ, redimi, riscatâ, altr.trad. ripiâ, tornâ a pâr
    • recuperare il tempo perduto, recuperâ il timp pierdût
    (ancje ass.) recuperâ, altr.trad. ripiâ, tornâ a pâr
    • ero indietro ma sono riuscito a recuperare, o jeri indaûr ma o ai rivât a recuperâ
    (riferît al svantaç intun confront o intune gare) recuperâ, altr.trad. rimontâ
    • recuperare uno svantaggio, recuperâ un svantaç
    6a
    v.tr. [AU] (fâ intun altri moment alc che no si à rivât a fâ prime) recuperâ
    • il sabato mattina recupero le ore di lavoro che ho perso durante la settimana, di sabide matine o recuperi lis oris di lavôr che o ai pierdût vie pe setemane
    6b
    v.tr. [TS] sport (zuiâ un incuintri intune date fûr dal calendari uficiâl) recuperâ
    • recuperare un incontro di calcio, recuperâ une partide di balon