Sinonimi e Contrari Friulani

siôr adi., s.m.

  1. [it. agiato adi.] (che al vîf in cundizions economichis buinis)
    sinonims
    di siôr
    contraris
    biadaç, gram, mendic, misar, pitoc, puar
  2. [it. bene1 av.] (in funzion di adi.inv., di alt nivel sociâl) i cuartîrs siôrs o ancje
  3. [it. copioso adi.] (in grant numar o cuantitât)
    sinonims
    cetant, esuberant, ric, tant
    contraris
    carent, insuficient, limitât, mancjant, misar, puar, scjars
  4. [it. danaroso adi., s.m.] (che, cui che al à tancj bêçs)
    sinonims
    abenât
    contraris
    misar, miserabil, pitoc, puar
  5. [it. dovizioso adi.] (di cdn., che al à ricjecis)
    sinonims
    abenât, asiât, bondançôs, bondant, facoltôs, passût, prospar
    contraris
    biât, insuficient, misar, puar, sclagn
    (di alc, bondant, ancje fig.)
    sinonims
    bondant
    contraris
    insuficient, sclagn
  6. [it. ottimo adi.] (just, ben intivât) i amîs a àn savût dâi siôrs conseis
    sinonims
    bielon, ecelent, ecezionâl, grant, intivât, magnific, perfet, speciâl, strabon, straordenari
    contraris
    orent, pessim, triston
  7. [it. ottimo adi.] (une vore vantazôs) crodimi, al è un siôr afâr!
    sinonims
    bielon, ecelent, ecezionâl, grant, magnific, speciâl, straordenari
    contraris
    pessim
  8. fig. [it. pingue adi.] (che al è in cuantitât grande o che al forme une cuantitât grande)
    sinonims
    armât, bondant, comut, consistent, gras, grues, impuartant, morbit, notabil, passût, penç, polpôs, rimarchevul, significant, significatîf, sostanziôs
    contraris
    basot, di dozene, dozenâl, esigui, gram, grim, insignificant, magri, mediocri, mezan, misar, miserabil, miserevul, modest, pecengul, penuriôs, pitoc, pôc, puar, rasclen, ridicul, scjarnît, scjars, sclagn, strent, strissinît, sut, triviâl
  9. [it. ricco adi.] (che al à bêçs e robe parsore de medie)
    sinonims
    abenât, asiât, passût
    contraris
    bisugnôs, discomodât, gram, mendic, meschin, misar, miserabil, miserevul, muart di fam, penuriôs, pitoc, puar
    (ancje s.m.) i siôrs e i puars
    sinonims
    abenât, asiât, passût
    contraris
    bisugnôs, discomodât, gram, mendic, meschin, misar, miserabil, miserevul, muart di fam, penuriôs, pitoc, puar
  10. [it. ricco adi.] (di prosperitât, spec. riferide al svilup industriâl)
    sinonims
    bondançôs, prospar
    contraris
    biât, gram, misar, miserabil, miserevul, puar
  11. [it. ricco adi.] (che al da impression di ricjece e bondance) un palaç siôr
    sinonims
    bielon, bielonon, cortesan, famôs, magnific, pompôs, sflandorôs, sontuôs, splendit
    contraris
    gram, meschin, misar, modest, penuriôs, pitoc, puar, strent
  12. [it. ricco adi.] (preseât, di grant valôr)
    sinonims
    costôs, dispendiôs, preseât
    contraris
    basot, di dozene, dozenâl, flap, marcantîl, ordenari, scart, scjadint, scjars
  13. [it. ricco adi.] (di alc, che al da ricjece) un matrimoni siôr
    sinonims
    vuarp
  14. fam. [it. ricco adi.] (di alc, che al da sodisfazion) al è stât un scambi di ideis apaiant o ancje une vore siôr
    sinonims
    biel, gras, larc, sodisfasint
  15. [it. ricco adi.] (che al à in cuantitât alte un element, une sostance)
    sinonims
    plen
  16. chim., mineral. [it. ricco adi.] (di sostance che e ten une percentuâl alte di ciertis sostancis impuartantis) al è un minerâl ric o ancje siôr di fier
  17. biol. [it. ricco adi.] (di infloressence che e à une vore di rosis)
    (di categorie sistematiche che e à une vore di individuis)
  18. [it. signore s.m.] (non di rivuart doprât par un om) siôr Pauli, cemût vadie?, il siôr ministri
    sinonims
    sâr
  19. [it. signore s.m.] (om, persone di gjenar masculin) un siôr ti cîr
    sinonims
    om
  20. [it. signore s.m.] (om rafinât) jessi un vêr siôr
    sinonims
    galantom, signôr
    contraris
    coiar, pacàs, salvadi
  21. [it. signore s.m.] (persone che e vîf ben, cun ogni ricjece) al fâs une vite di siôr
    sinonims
    pape, princip, re, sovran
    contraris
    misar, miserabil, puar
    (int siore) i siôrs e i puars
    contraris
    misar, puar
  22. [it. signore s.m.] (tal pl., par definî un grup di oms e feminis) i siôrs a puedin sentâsi
    sinonims
    siorie
  23. [it. signore s.m.] (cui che al à podê) i siôrs des armis
    sinonims
    paron, sovran
  24. stor. [it. signore s.m.] (cui che al guviernave un feut)
    (cui che al guviernave une siorie) Visconti, siôrs di Milan
  25. fam. [it. signore s.m.] (cun valôr di adi., par dî la buine cualitât di alc) un vin di siôrs o ancje un siôr vin