Sinonimi e Contrari Friulani

sparî v.

  1. fig. [it. cancellarsi v.pronom.intr.] (lâ vie de memorie)
    sinonims
    disfantâsi, lâ vie, passâ, smamîsi, svampî
    contraris
    durâ, restâ
  2. [it. dissiparsi v.pronom.intr.] (lâ a pierdisi, lâ a sparî, ancje fig.)
    sinonims
    disfantâsi, disfumâsi, lâ vie
  3. [it. dissolversi v.pronom.intr.] (lâ vie de circolazion, ancje fig.) i laris a son sparîts te gnot, i dubis a son sparît o ancje si son sfantâts in curt
    sinonims
    disfumâsi
    contraris
    impenzîsi, intropâsi, penzîsi
  4. [it. eclissarsi v.pronom.intr.] (no jessi plui viodût) te balfuerie i siei amîs a son sparîts, no ju cjatavin plui
    sinonims
    eclissâsi, smelcî, svaporâ
    contraris
    aparî, comparî, mostrâsi, palesâsi
  5. [it. estinguersi v.pronom.intr.] (di grup uman, di specie animâl o sim., cessâ di esisti)
    sinonims
    disvinidrîsi, finî, finî cence erêts
  6. [it. filarsela v.procompl.] (lâ vie di corse)
    contraris
    restâ
  7. fig. [it. prosciugarsi v.pronom.intr.] (lâ al mancul)
    sinonims
    brusâsi, esaurî, lâ al mancul, murî
  8. [it. scomparire v.intr.] (di cdn., no jessi plui viodût) al è sparît tal mieç de int
    sinonims
    discomparî, disparî
    contraris
    aparî, comparêsi, comparî, cricâ, critâ, dâ fûr, dâ sù, imparêsi, incomparêsi, produsi, saltâ fûr
  9. [it. scomparire v.intr.] (no fâsi plui viodi o cjatâ) za fa un mês al è disparît o ancje si jere smelcît de circolazion, al è disparît bot e sclop cence lassâ nancje un bilietut
    sinonims
    brusâ il paion, disfantâsi, fâ lis alis, lâ pai trois, mocâse, mocâse vie, niçâse, niçâse vie, sbignâle, sbrignâ, sfantâsi, smelcî, smuçâse, svaporâ, svaporâsi, svignâse, svuincâle, tovâse
    contraris
    aparî, comparêsi, cricâ, critâ, dâ fûr, dâ sù, imparêsi, incomparêsi, produsi, saltâ fûr
  10. [it. scomparire v.intr.] (no cjatâsi plui)
    sinonims
    discjolisi, discomparî
    contraris
    aparî, comparêsi, comparî, cricâ, critâ, dâ fûr, dâ sù, imparêsi, incomparêsi, produsi, saltâ fûr
  11. [it. scomparire v.intr.] (di une malatie e v.i., passâ, finî) il mâl di panze al è sparît o ancje passât
    sinonims
    discomparî, smelcî
    contraris
    comparî, imparêsi, palesâsi, pandisi, sbrocâ, vignî
  12. fig. [it. scomparire v.intr.] (pierdi spic, cuarp, significât)
    sinonims
    discomparî, disfigurâ, disparê, sfantâsi, sfigurâ, smelcî, svampî
    contraris
    fâ biele mostre, fâ figure, fâ lusôr, fâ mostre, fâ spic, risaltâ, spicâ
  13. fig. [it. scomparire v.intr.] (di cdn., fâ brute figure)
    sinonims
    discomparî, disfigurâ, disparî, sfantâsi, sfigurâ, smelcî, svampî
    contraris
    butâsi fûr, cucâ, dâ il fum, dâ sù, emerzi, fâ biele mostre, fâ figure, fâ gloti il fum, fâ la prime figure, fâ lusôr, fâ mostre, fâ spic, risaltâ, saltâ fûr, spicâ, stâ parsore, vignî a flôr
  14. [it. sparire v.intr.] (gjavâsi de viste, massime a la improvise) il lari al è sparît tal scûr de gnot, il gjat al è sparît daûr de cise
    sinonims
    discomparî, disparî
    contraris
    comparî, imparêsi, saltâ fûr
  15. [it. sparire v.intr.] (no esisti plui, smamîsi)
    sinonims
    disparî, lâ in nuie, smamîsi
    (no podê jessi cjatât) il tacuin al è sparît
  16. fam. [it. sparire v.intr.] (jessi consumât o doprât une vore vulintîr) i biliets de partide a son sparîts
    sinonims
    disparî
  17. [it. sparire v.intr.] (no fâsi cjatâ) no lu cjati plui par telefon, al è sparît!
    sinonims
    cjapâ il svol, discomparî, disparî, murî, svaporâ
    (murî) sparî di chest mont
    sinonims
    disparî, murî
    (jessi copât) al è sparît il testemoni
    sinonims
    disparî
  18. [it. sparire v.intr.] (lâ vie par simpri di un sît) al è sparît de citât, sparî de zone
    sinonims
    disparî
  19. [it. sparire dalla circolazione loc.v.] (di cdn., no fâsi cjatâ) al è sparît de circolazion cence dî nuie
  20. [it. sparire dalla circolazione loc.v.] (di alc che nol è plui in vendite o no si cjate a vendi) chel profum al è sparît de circolazion
  21. iperb. [it. sprofondarsi v.pronom.intr.] (par dî la intenzion di sparî, di no fâsi plui viodi)
    sinonims
    scuindisi
  22. [it. svanire nel nulla loc.v.] (sparî, no fâsi plui cjatâ) i laris a son sparîts
  23. fig. [it. volatilizzarsi v.pronom.intr.] (di cdn., scjampâ) il timp di voltâmi di chê altre bande e al jere za sparît o ancje svolât vie
    sinonims
    filâ, fuî, lâ vie, mocâse, scjampâ, scjampâ vie
    contraris
    comparêsi, comparî, imparêsi
  24. fig. [it. volatilizzarsi v.pronom.intr.] (di alc, consumâsi in pôc timp)
    sinonims
    finî, , lâ vie, masanâsi, svolâ vie
    contraris
    comparêsi, comparî, imparêsi