Seleziona dizionario:

Sinonimi e Contrari Friulani

sturnî v.

  1. fig. [it. annuvolare v.tr.] (meti pinsîrs negatîfs)
    sinonims
    ofuscâ
    contraris
    inserenâ, serenâ
  2. fig. [it. appannare1 v.tr.] (fâ mancul pront, sbassâ lis capacitâts)
    sinonims
    centenâ, confondi, confusionâ, çonderâ, gjavâ i sintiments, imbacuchî, incentenâ, incjocâ, inçussî, stramurtî
    contraris
    sclarî, sveâ
  3. [it. assordare v.tr.] (fâ deventâ sort, intrunî cuntun sun masse fuart e insiliôs)
    sinonims
    centenâ, confusionâ, frastornâ, inmatunî
    (ancje ass.)
    sinonims
    centenâ, confusionâ, frastornâ, inmatunî
  4. fig. [it. assordare v.tr.] (secjâ cun cjacaris e lagnancis continuis)
    sinonims
    centenâ, confusionâ, frastornâ, incervelî, incjocâ, inmatunî, insordî, lâ tai cerviei, rompi i timplis
  5. [it. frastornare v.tr.] (sconfondi pe confusion o pal sunsûr) la musiche mi à sturnît o ancje intrunît dal dut
    sinonims
    frastornâ, imbambinî, imbasoalîsi, inçussî, inmatunî, instupidîsi, inzingarâ, sconfondi, straviâ
  6. [it. impecorire v.tr.] (fâ deventâ tant che une piore, sometût e timorôs)
  7. centr. [it. incocciare1 v.intr.] (di rumôr, fâ vignî mâl di cjâf)
    sinonims
    incjocâ
  8. [it. inebetire v.tr.] (fâ deventâ stupit)
    sinonims
    incervelî, incocalî, incretinî, inçussî
  9. [it. inebetire v.intr.] (deventâ stupit)
    sinonims
    imbambinîsi, incervelî, incervelîsi, incocalî, incocalîsi, incretinî, incretinîsi, inçussî, inçussîsi, instupidîsi, sturnîsi
  10. fig. [it. inebriare v.tr.] (sturnî in maniere plasevule produsint un stât fuart di ecitazion fisiche o mentâl)
    sinonims
    cjariâ, ecitâ, eletrizâ, entusiasmâ, esaltâ, ingusiâ, invreasâ, tirâ sù
    contraris
    avilî, butâ jù, deprimi, scunî
  11. [it. intontire v.tr.] (dâ une strache che e gjave la luciditât)
    sinonims
    incentenâ, incjocâ, inçucâ, inçuchî, inmatunî, straviâ
  12. fig. [it. intormentire v.intr.] (fâ pierdi luciditât)
  13. [it. intronare v.tr.] (fâ pierdi la concentrazion o la percezion normâl dant fastidi)
    sinonims
    centenâ, inçussî, inmatunî, insordî, instupidî, intrunî
    fig. (fâ lâ in confusion) dut chest trafic lu à sturnît
    sinonims
    inçussî, inmatunî, instupidî, intrunî
  14. [it. obnubilare v.tr.] (gjavâ par un ciert timp une facoltât fisiche o mentâl, pierdi di luciditât mentâl)
  15. fig. [it. ottundere v.tr.] (fâ pierdi vivarosetât e prontece)
    contraris
    disveâ, pocâ, spiçâ, stimolâ, stuzigâ, sveâ, uçâ
  16. [it. rimbambire v.tr.] (fâ pierdi i sintiments o la luciditât a cdn.)
    sinonims
    imbacuchî, imbarlumî, imbasoalî, incjocâ, incoionî, incretinî, inçussî, ingjalinâ, insemenî, inzingarâ, straviâ
  17. [it. rimbecillire v.tr.] (fa deventâ stupit)
    sinonims
    centenâ, imbacuchî, imbarlumî, imbasoalî, incervelî, incjocâ, incoionî, incretinî, inçussî, ingjalinâ, inmatunî, insemenî, stramurtî
  18. coloc. [it. rintontire v.tr.] (il fâ deventâ sturnît in maniere fuarte o une altre volte) chê musiche a grant volum lu à dut sturnît
    sinonims
    imbambinî, imbasoalî, incretinî, inmatunî, instupidî, intrunî, svariâ
  19. [it. rintronare v.tr.] (massime iperb., dâ fastidi di sturniment)
    sinonims
    incuchî, inçussî
  20. iperb. [it. rintronare v.tr.] (fâ pierdi la clarece di pinsîr, fâ confusion) lu à sturnît dute la sere cu lis sôs monadis
    sinonims
    confondi, confusionâ, imbambinî, incervelî, instupidî, rimbambî, straviâ
  21. [it. stonare2 v.tr.] (gjavâ l'ecuilibri normâl e la capacitât percetive normâl)
    sinonims
    çondarâ, imbacuchî, incentenâ, incretinî, incuchî
  22. [it. stordire v.tr.] (fâ pierdi la luciditât mentâl, la capacitât di agjî o reagjî) il vin lu à sturnît e lui al è lât tal fossâl cu la machine
    sinonims
    dâ tal cjâf, imbambinî, inçussî, inmatunî, ofegâ, savoltâ, scombussulâ, stralunâ, straviâ
    (pierdi i sens, fâ pierdi cognossince) il colp lu à sturnît e al è colât par tiere
    sinonims
    inmatunî
  23. fig. [it. stordire v.tr.] (provocâ maravee tant di blocâ ogni reazion) la gnove lu à sturnît par un moment
    sinonims
    imbacuchî, inçussî, maraveâ, savoltâ, scaturî