Sinonimi e Contrari Friulani

fermâ v.

  1. fig. [it. arginare v.tr.] (meti un limit, tignî indaûr)
    sinonims
    blocâ, limitâ, stratignî, tignî, tignî indaûr
  2. [it. arrestare1 v.tr.] (fermâ, blocâ) fermâ il cjar
    sinonims
    blocâ, çoncjâ, dismeti, interompi, sospindi, stagnâ, taiâ
    contraris
    ativâ, azionâ, començâ, fâ lâ, impiâ, instradâ, inviâ, inviâsi, meti in vore, movi, movisi, screâ, tacâ
    fig. fermâ il cors de storie
    sinonims
    çoncjâ, dismeti, interompi, sospindi, stagnâ, taiâ
    contraris
    ativâ, azionâ, instradâ, inviâ, meti in vore, movi, screâ, tacâ
    sport (fermâ une partide daûr iniziative dal arbitri par un fal o une punizion) fermâ il zûc
    sinonims
    interompi, sospindi
    contraris
    començâ, tacâ
  3. [it. assicurare v.tr.] (leâ, peâ, fâ salt) fermâ la puarte
    sinonims
    ancorâ, asolâ, blocâ, imobilizâ, inclostrâ, rincjinâ, saldâ, sierâ, stabilizâ
    contraris
    diliberâ, disasolâ, disblocâ, dismolâ, liberâ, molâ
  4. [it. bloccare v.tr.] (fissâ alc intune cierte posizion) fermâ la portele, fermâ lis speris dal orloi su lis dîs
    sinonims
    blocâ, saldâ, sierâ, sigurâ
    contraris
    diliberâ, disblocâ, dismovi, liberâ
    (imobilizâ) fermâ la articolazion cuntune fassadure rigjide, fermâ une vît cul bulon
    sinonims
    blocâ, saldâ, sierâ, sigurâ
    contraris
    diliberâ, disblocâ, dismovi, liberâ
  5. [it. bloccare v.tr.] (fissâ cuntune capare, prenotazion e v.i.) la capare par fermâ chel imobil e je une vore alte
    sinonims
    caparâ, impegnâ, incaparâ
  6. fig. [it. congestionare v.tr.] (meti in dificoltât il davuelziment di une funzion, massime par un numar ecessîf di elements)
    sinonims
    ingredeâ, ostacolâ, ralentâ, stropâ
    contraris
    diliberâ, disbratâ, distrigâ, liberâ, sbratâ
  7. [it. contenere v.tr.] (controlâ il stât di anime) al è stât bon di tignî o ancje fermâ lis lagrimis
    sinonims
    blocâ, controlâ, domâ, dominâ, limitâ, moderâ, morestâ, mugnestrâ, scjafoiâ, temperâ, tignî dûr, tignî indaûr, tignîsi
    contraris
    disfogâ, dispiticâ, meti fûr, motivâ, palesâ, pandi, professâ, sbrocâ, scjadenâ, sflocjâ, vierzi
  8. [it. contenere v.tr.] (tignî sot control, ridusi o fermâ) blocâ o ancje fermâ la jessude dal sanc
  9. [it. dimorare v.intr.] (stâ fer)
  10. fis. [it. disinnescare v.tr.] (fermâ une scjarie eletriche variant lis cundizions fisichis che le àn provocade)
  11. [it. fermare v.tr.] (blocâ une robe che si môf) fermâ la gjambe de taule cuntun coni
    sinonims
    blocâ, cessâ, çoncjâ, dismeti, frenâ, inclostrâ, stagnâ, tignî a brene, tirâ jù
    contraris
    ativâ, disniâ, indreçâ, inmaneâ, instradâ, inviâ, meti in vore, movi, screâ
    (cessâ une ativitât, une vore e sim.) fermâ il lavôr prin da la ore
    sinonims
    cessâ, çoncjâ, dismeti
    contraris
    ativâ, disniâ, meti in vore, movi, screâ
    (interompi il funzionament di un argagn)
  12. [it. fermare v.tr.] (blocâ une armade nemie cui soldâts)
    sinonims
    stagnâ
  13. [it. fermare v.tr.] (saldâ, leâ)
    sinonims
    blocâ, fissâ, saldâ, stabilî, stagnâ
  14. fig. [it. fermare v.tr.] (saldâ te memorie, tignî a ments, meti par scrit) fermâ i ponts di une lezion, fermâ o ancje fissâ i aspiets di un paisaç
    sinonims
    blocâ, sigurâ
    filol. (definî la edizion critiche di un test)
  15. [it. fermare v.tr.] (intivâsi tune persone e intratignîle a saludâ, fevelâi, domandâi alc) fermâ un par strade par domandâi une informazion
    sinonims
    blocâ, inclaudâ, inclostrâ, saldâ, stagnâ, tignî in tedie
    contraris
    molâ
    (cun intonazion di comant, par blocâ un che al è daûr a scjampâ)
    sinonims
    blocâ, inclaudâ, inclostrâ, saldâ, stagnâ, tignî in tedie
    contraris
    molâ
  16. dir. [it. fermare v.tr.] (meti in arest) lu àn fermât in cove
    sinonims
    cjapâ
    contraris
    diliberâ
  17. [it. fermare v.tr.] (risiervâ, sigurâ) fermâ un cuartirut in montagne
    sinonims
    blocâ, prenotâ, risiervâ
    contraris
    dineâ, disdetâ, disdî, lassâ, liberâ, molâ
  18. [it. fermare v.intr.] (traspuarts publics)
    contraris
    lâ indenant
  19. [it. fermare v.intr.] (par comandâi a un di stâ fer e no fâ ce che al à par mans)
    contraris
    continuâ
  20. venat. [it. fermare v.intr.] (di un cjan che al ponte par vie che al à nulît il salvadi)
  21. [it. fermarsi v.pronom.intr.] (molâ di fâ ce che si à par mans)
    sinonims
    blocâsi, incjantâsi, molâ, sostâ, stagnâsi
    contraris
    continuâ, , lâ indenant, procedi
  22. [it. fissare v.tr.] (fâ fis, fer, stabil)
    sinonims
    blocâ, sigurâ
    contraris
    dismovi, movi
  23. [it. fissare v.tr.] (risiervâ) o ai fermât un apartament pes feriis
    sinonims
    blocâ, risiervâ
    contraris
    dineâ, disdetâ, disdî, liberâ, molâ
  24. fig. [it. ingessare v.tr.] (fâ che alc no si movi)
    sinonims
    inclaudâ
  25. [it. interrompere v.tr.] (molâ, fermâ par un moment o ancje par simpri) o ai fermât di lâ a cjatâlu
    sinonims
    bandonâ, blocâ, lassâ, lassâ a mieç
    contraris
    continuâ, lâ dilunc, ripiâ, seguitâ, tirâ dilunc, tirâ indenant, tornâ a tacâ
  26. [it. interrompere v.tr.] (no lassâ che un al finissi il discors) no stâ fermâmi propit cumò
    sinonims
    intervignî
  27. [it. interrompersi v.pronom.intr.] (fermâsi inte azion, inte ativitât che si è daûr a fâ) va indenant cul to discors no stâ a fermâti
    sinonims
    blocâsi, dismeti, lassâ, molâ, smeti, sostâ, stagnâsi
    contraris
    blocâsi, lâ indenant, ricjapâ, tornâ a scomençâ
  28. [it. legare1 v.tr.] (tacâ, fissâ cuntune cuarde, cuntune cjadene e sim.)
    sinonims
    fissâ, laçâ, sigurâ
    contraris
    disfâ, disleâ, dismenteâ, dispeâ, distacâ
  29. [it. reprimere v.tr.] (stratignî fats ilecits cun leçs, ats judiziaris e v.i.) une leç par fermâ la usure
    sinonims
    inneâ, parâ jù, sbaraiâ, scjafoiâ, sconfizi, sfracaiâ, somerzi, soprimi, vinci
    contraris
    stiçâ, tiziâ, uçâ
  30. [it. scioperarsi v.pronom.intr.] (lassâ une ocupazion)
  31. [it. smettere v.tr.] (fermâ di fâ ce che si è daûr a fâ o a dî)
    sinonims
    dismeti, lassâ, lassâ stâ
    contraris
    lâ dilunc, lâ indenant, seguitâ, tacâ, tirâ dilunc
    (cun daûr 'di' e un infinît) a àn fermât di barufâ e a àn fate pâs
    sinonims
    dismeti, lassâ stâ
    contraris
    lâ dilunc, lâ indenant, seguitâ, tacâ, tirâ dilunc
  32. [it. smettere v.intr.]
    sinonims
    dismeti, finîle, molâ
    contraris
    continuâ, lâ dilunc, lâ indenant, seguitâ
  33. fig. [it. soffermare v.tr.] (fermâ o tignî fer)
  34. [it. sostare v.intr.] (fâ une polse) al à plot dute la gnot cence sostâ o ancje cence fermâ o ancje cence molâ
    sinonims
    lassâ
  35. [it. trattenere v.tr.] (tignî cdn. intun puest cu la fuarce o cu la autoritât)
    sinonims
    blocâ
  36. [it. trattenere v.tr.] (tignî alc par cdn., meti da bande)
    sinonims
    meti da bande, tignî da cont, tirâ dilunc