Sinonimi e Contrari Friulani

lâ al mancul loc.

  1. [it. affievolirsi v.pronom.intr.] (deventâ debil, flevar)
    sinonims
    deventâ debil, deventâ flevar, indebilî
  2. fig. [it. affievolirsi v.pronom.intr.] (deventâ minôr fin a jessi nuie)
    sinonims
    indebilî, languî, ridusisi, sbassâsi, slanghî, smamî, smavî
  3. [it. assottigliarsi v.pronom.intr.] (ridusisi di numar, di cuantitât)
    sinonims
    calâ, diminuî, ridusisi
    contraris
    aumentâ, cressi, incressi
  4. [it. attenuarsi v.pronom.intr.] (diminuî di intensitât, deventâ plui debil, ancje fig.)
    sinonims
    atenuâsi, dâ jù, indebilîsi, morestâsi, regolâsi, scunîsi, slizerîsi, smuartîsi, temperâsi, umiliâsi
    contraris
    aumentâ, cressi, dâ sù, incrudîsi, ingarbîsi, vignî sù
  5. fig. [it. consumarsi v.pronom.intr.] (stâ intune situazion negative, cence rivâ a vignîndi fûr)
    sinonims
    dislidisi, distudâsi, lambicâsi, sfantâsi, smangjâsi, spaçâsi, supâsi, tudâsi
    contraris
    dâ di ca, infuartîsi, ricreâsi, rimetisi, rinfrancjâsi, ripiâsi, tirâsi sù, vuarî
  6. fig. [it. crollare v.intr.] (di popui, civiltâts e sim., jessi fiscâts)
    sinonims
    passâ
  7. [it. decadere v.intr.] (passâ di une cundizion di potence, bielstâ e bonvivi a une di miserie) la famee dal cont e veve tacât a lâ al mancul
    sinonims
    bastardâsi, calâ, cangjâ, dâ jù, declinâ, disbassâ, disbassâsi, fruiâsi, lâ in vieri, lâ jù, scjadê, strucjâsi, vignî vieli
    contraris
    cjapâ, cjapâ pît, cjapâ prese, cressi, çatâ, dâ sù, florî, inlidrisâ, lâ in flôr, menâ, montâ sù, vignî sù
    (calâ un pôc a la volte fin ae pierdite)
    sinonims
    calâ, cangjâ, dâ jù, declinâ, disbassâ, disbassâsi, fruiâsi, lâ in vieri, lâ jù, scjadê, strucjâsi, vignî vieli
    contraris
    cressi, dâ sù, florî, lâ in flôr, menâ, montâ sù, vignî sù
  8. fig. [it. declinare v.intr.] (rivâ ae fin)
  9. [it. deperirsi v.pronom.intr.] (ruvinâsi, indebilîsi)
    sinonims
    dâ jù, deperî, lâ jù
  10. [it. diminuire v.intr.] (deventâ di mancul, ridusisi)
    sinonims
    colâ, dâ jù, debilîsi, decjadê, declinâ, disbassâsi, discunîsi, distemperâ, distemperâsi, flapî, flapîsi, indebilîsi, lâ jù, morentâsi, morestâsi, ribassâsi, ridusisi, scarmulîsi, sclagnîsi, scunîsi, semâ, smagrî, smagrîsi, smamî, smamîsi, srarîsi, staronzâsi, umiliâsi, vignî jù
    contraris
    cjapâ pît, cressi, dâ sù, dopleâsi, inasprî, infuartîsi, jevâ, jevâ sù, lâ sù, ricreâsi, rimontâsi, tressâsi
  11. [it. illanguidire v.intr.] (pierdi di intensitât, ancje fig.) il fûc al è daûr a lâ al mancul o ancje a distudâsi
    sinonims
    disfumâsi, dissipâsi, distudâsi, sclagnîsi
  12. [it. illanguidirsi v.pronom.intr.] (deventâ mancul fuart, mancul intens, ancje fig.)
    sinonims
    distudâsi, lâ jù, sbassâsi, sfantâsi, smamîsi
  13. fig. [it. impallidire v.intr.] (pierdi impuartance) la sô innomine e tache a lâ al mancul
    sinonims
    smamîsi, smarîsi, smavîsi, umiliâsi
    contraris
    sflandorâ, sflorizâ, slusî
  14. [it. languire v.intr.] (pierdi di intensitât)
    sinonims
    agonizâ, calâ, dâ jù, decjadê, declinâ, distudâsi, esaurîsi, smavî, smocjâ, stagnâ
    contraris
    aumentâ, cressi, florî, infuartîsi, prosperâ, ripiâsi, svilupâsi
    (di une ativitât, jessi in dificoltât)
    sinonims
    agonizâ, dâ jù, decjadê, declinâ, stagnâ
    contraris
    cressi, florî, prosperâ, ripiâsi, svilupâsi
  15. [it. menomare v.intr.] (calâ di volum, di cuantitât, di nivel e v.i.)
  16. [it. menomarsi v.pronom.intr.] (deventâ plui piçul, minôr)
  17. fig. [it. morire v.intr.] (finî a sclip a sclip)
    sinonims
    distudâsi, sfantâsi, studâsi
  18. fig. [it. morire v.intr.] (finî biel planc)
    sinonims
    finî, lâ in nuie, murî, smamî, smavî
  19. fig. [it. offuscarsi v.pronom.intr.] (deventâ simpri mancul intens, mancul fuart)
  20. [it. ottenebrarsi v.pronom.intr.] (pierdi fuarce o potence)
  21. [it. ottundersi v.pronom.intr.] (pierdi snait, vivarosetât, finece)
    sinonims
    flapîsi, scunîsi
    contraris
    cressi, infuartîsi, rinfuarcîsi, rinfuarçâsi, spiçâsi, uçâsi
  22. [it. restringersi v.pronom.intr.] (ridusisi di numar)
    sinonims
    calâ, limitâsi, ridusisi, sbassâsi, staronzâsi
    contraris
    aumentâ, cressi
  23. fig. [it. ristagnare1 v.intr.] (pierdi ritmi, frecuence o intensitât fin cuasi a fermâsi)
  24. [it. scemare v.intr.] (calâ di intensitât) l'aiar al scomençave a lâ al mancul
    sinonims
    calâ, decressi, diminuî, esaurîsi, ridusisi, sbassâsi
    contraris
    cressi, intensificâsi
  25. [it. sciuparsi v.pronom.intr.] (deventâ o someâ strac, patît, pierdi la frescjece de zoventût)
    sinonims
    inflapîsi
  26. fig. let. [it. scolorarsi v.pronom.intr.] (pierdi impuartance o valôr)
    sinonims
    pierdi impuartance
  27. fig. [it. scolorirsi v.pronom.intr.] (pierdi vivece, pierdisi intal ricuart)
    sinonims
    discolorî, fluscâsi, sfumâ, svaporâ
    contraris
    infuartîsi, rinfuarcîsi, stiçâsi, vivificâsi
  28. fig. [it. snervarsi v.pronom.intr.] (pierdi fuarce morâl o inteletuâl)
    sinonims
    dismedolâsi
  29. fig. [it. spegnersi v.pronom.intr.] (di passion, di sintiment, calâ) la sô buinevoie e je daûr a lâ al mancul
    sinonims
    arsîsi, calmâsi, finî, murî
    contraris
    animâsi, brusâ, impiâsi, inflamâsi, piâsi, sveâsi
  30. [it. spegnersi v.pronom.intr.] (di usance, jessi bandonade)
    sinonims
    sfantâsi, sparî
  31. fig. [it. spuntarsi v.pronom.intr.] (pierdi fuarce, incisivitât)
    sinonims
    calâ, sbassâsi, umiliâsi
  32. fig. [it. svampare v.intr.] (calâ di fuarce)
    sinonims
    cuietâ, dâ jù, finî, scunîsi, svampî, svaporâ, umiliâsi
  33. fig. [it. svaporare v.intr.] (dai sintiments, calâ di fuarce)
  34. fig. [it. tramontare v.intr.] (finî o lâ viers la fin, ancje di un sucès)
    sinonims
    bonâsi, discomparî, disfumâsi, dislidisi, disparî, dissipâ, distudâsi, finî, murî, scomparî, sfantâsi, sierâsi, smamîsi, smelcî, smocjâsi, svampî, tramontâ
    contraris
    cricâ, dâ sù, disniçâ, inviâ, inviâsi, jevâ, lâ sù, metisi, nassi, principiâ, scomençâ, screâsi, tacâ
  35. [it. usurarsi v.pronom.intr.] (vê un deteriorament, ancje fig.)
    sinonims
    disjustâsi, dissipâsi, vuastâsi
  36. [it. venire meno loc.v.] (pierdi di valôr)