Sinonimi e Contrari Friulani
meti dongje loc.
- [it. abbinare v.tr.] (cumbinâ ad in doi, a cubiis)
- [it. accorpare v.tr.] (fâ un toc unît)
- [it. accostare v.tr.]
(fâ lâ dongje)
- sinonims
- meti insot, parâ dongje, parâ insot, prossimâ, tirâ insot, vicinâ
- contraris
- dislontanâ, gjavâ vie, parâ di bande, parâ in bande, parâ vie, tirâ di bande, tirâ in bande, tirâ vie
- [it. affiancare v.tr.]
(meti a flanc)
meti dongje doi ritrats
- sinonims
- azonzi, cometi, cubiâ, incubiâ, inzontâ, leâ, meti a flanc, meti al pâr, meti a pâr, meti aprûf, meti daprûf, meti di flanc, meti in flanc, parâ dongje, peâ, prossimâ, tacâ, tacâ dongje, unî, zontâ, zontâ in bande
- contraris
- disbletâ, discjoli, disfantâ, dislontanâ, disparselâ, dispeâ, dispicjâ, disseparâ, disviâ, diszontâ, parâ vie, rimovi, scompartî, separâ, sfantâ, sforeâ, slontanâ, smiezâ, taiâ, tignî indaûr
(meti a confront, in relazion) meti dongje doi autôrs- sinonims
- azonzi, cometi, cubiâ, incubiâ, inzontâ, leâ, meti a flanc, meti al pâr, meti a pâr, meti aprûf, meti daprûf, meti in flanc, parâ dongje, peâ, prossimâ, tacâ, tacâ dongje, unî, zontâ, zontâ in bande
- contraris
- disbletâ, discjoli, disfantâ, dislontanâ, disparselâ, dispeâ, dispicjâ, disseparâ, disviâ, diszontâ, parâ vie, rimovi, scompartî, separâ, sfantâ, sforeâ, slontanâ, smiezâ, taiâ, tignî indaûr
- [it. aggiungere v.tr.] (meti in plui, par prionte)
- [it. agglomerare v.tr.]
(ingrumâ, meti insiemi robis diferentis)
- sinonims
- parâ dongje, tirâ dongje, unî
- contraris
- disjustâ, disunî, dividi, taiâ
- [it. approssimare v.tr.]
(fâ stâ dongje)
- sinonims
- vicinâ
- industr. [it. assemblare1 v.tr.]
(montâ cuntun assemblament)
- contraris
- smontâ
- fig. [it. associare v.tr.] (meti in rapuart)
- [it. assortire1 v.tr.] (meti adun ogjets, soredut di gjenar diferent, daûr di criteris logjics o di armonie) meti dongje lis plantis intal zardin
- [it. attaccare v.tr.] (dâ dongje doprant leaduris, cole, cusiduris e sim.)
- [it. combinare v.tr.] (meti dongje dôs o plui robis secont un criteri o par vê un ciert risultât, spec. estetic) meti dongje il vistît cu lis scarpis
- [it. comporre v.tr.] (meti dongje e ordenâ cun criteri cjossis, elements e v.i.) meti dongje o ancje componi un mosaic
- [it. concatenare v.tr.] (unî in mût une vore strent)
- [it. congegnare v.tr.]
(disponi, montâ i tocs di un mecanisim di mût che al funzioni)
meti dongje un orloi
- sinonims
- montâ
- fig. [it. congegnare v.tr.] (dâ une organizazion, un progjet, un intindiment) meti dongje un plan complès
- [it. conglobare v.tr.]
(meti adun plui robis intun intun omogjeni)
unî o ancje meti dongje realtât e imagjinazion
- sinonims
- meti vicin, ramassâ
- [it. contrapporre v.tr.] (meti in confront) meti dongje doi stîi leteraris
- [it. costruire v.tr.] (creâ, inventâ)
- [it. crescere v.intr.]
(aumentâ in altece, volum, pês)
- sinonims
- aumentâ, dâ sù, incressi, incressisi, ingrandîsi, lâ insù, rionzisi, slargjâsi
- contraris
- calâ, cangjâ, dâ jù, diminuî, dismolâsi, lâ al mancul, lascâsi, ridusisi, ristrenzisi, scarmulîsi, slanghî, srarîsi
- coloc. [it. fare v.tr.]
(vê)
- sinonims
- vê
- [it. giungere v.tr.] (meti adun)
- [it. giustapporre v.tr.] (svicinâ doi o plui elements, cence une fusion o une conession strente fra di lôr) meti dongje dôs imagjins par viodi lis diferencis
- [it. imbolsire v.intr.] (deventâ plui gras, massime procurant dam ae salût)
- [it. imbolsirsi v.pronom.intr.]
(deventâ plui gras, plui pesant massime procurant dam ae salût)
- sinonims
- meti sù
- [it. inventare v.tr.] (creâ, cun fantasie e par fins artistics)
- [it. inventare v.tr.] (pensâ o dî robis no veris)
- [it. legare1 v.tr.] (fâ che alc al stei dongje in forme armoniose, o logjiche)
- [it. mettere da parte loc.v.] (conservâ, sparagnâ)
- [it. mettere insieme loc.v.]
fam. (inviulâ) meti dongje une opare
- fam. [it. mettere su chili loc.v.] (ingrassâ)
- [it. paragonare v.tr.]
(meti une persone, une robe, une situazion e v.i. in confront cuntune altre)
- sinonims
- contraponi, meti, meti in confront, meti in paragon, oponi, riscontrâ
- [it. paragonare v.tr.]
(tignî par compagnis dôs personis o robis)
lis sôs capacitâts no si puedin paragonâ o ancje meti dongje cu lis tôs
- sinonims
- meti, meti in confront, meti in paragon, parelâ
- [it. raccattare v.tr.] (dâ dongje alc a stentis)
- [it. raggranellare v.tr.] (meti dongje cun fadie, massime dai bêçs)
- [it. raggruppare v.tr.] (meti dongje intun o in plui grups, ingrumâ robis che a son fûr di trop)
- [it. raggruppare v.tr.] (meti adun, fâ sù un grup di personis o di robis daûr di un ciert criteri) meti dongje i arlêfs daûr de etât o ancje fâ grups di arlêfs daûr de etât
- fig. [it. ricucire v.tr.]
(meti adun miôr che si pues scrits, discors, peraulis)
- sinonims
- argagnâ, becotâ, pastiçâ sù, sestâ
- [it. sborsare v.tr.] (paiâ une sume di bêçs)
- [it. uguagliare v.tr.]
(judicâ compagn, dal stes nivel)
- sinonims
- comparâ, confrontâ, meti a pâr, paragonâ
- [it. unire v.tr.] (fondi)
- fig. [it. vendemmiare v.intr.]
(vê reon)
in chel afâr al è ce ingrumâ o ancje ce meti dongje
- sinonims
- tirâ dongje