Sinonimi e Contrari Friulani

ridusi v.

  1. [it. allentare v.tr.] (fâ calâ)
    sinonims
    dismolâ, molâ, morestâ, slizerî, smolâ, taiâ, umiliâ
    contraris
    aumentâ, incressi, ingriviâ, ingruessâ, parâ sù, rionzi, saborâ, stiçâ, uçâ
  2. [it. attenuare v.tr.] (fâ deventâ alc mancul fuart, mancul pronunziât) a son di ridusi o ancje di sbassâ i sunsûrs violents
    sinonims
    calmâ, cidinâ, cuietâ, dismolâ, distindi, flapî, indolcî, morbidî, padinâ, scarmî, slizerî, smavî, umiliâ
    contraris
    aumentâ, cjariâ, dopleâ, incressi, ingarbî, saborâ, stiçâ, tiziâ
  3. [it. contenere v.tr.] (taiâ, blocâ ce che al cres masse) ridusi la incressite dai presits
    sinonims
    blocâ, fermâ, staronzâ, taiâ
    contraris
    espandi, rionzi, slargjâ
  4. econ. [it. decurtare v.tr.] (taiâ, staronzâ sumis, valôrs e v.i.)
    sinonims
    calâ, falcâ, scurtâ, staronzâ
    contraris
    adizionâ, alçâ, aumentâ, cressi, incrementâ, sumâ, zontâ
  5. [it. diminuire v.tr.] (fâ deventâ plui basse la cuantitât, la grandece, il numar)
    sinonims
    disbassâ, disgradâ, disgrumâ, insutilî, limâ, ristrenzi, scarmî, sclagnî, scurtâ, sveçâ, taiâ
    contraris
    alçâ, alçâ sù, aumentâ, azonzi, cjariâ, cressi, dâ sù, dopleâ, incressi, ingruessâ, ingruessî, insiorâ, parâ sù, rionzi, staronzâ, zontâ
  6. [it. menomare v.tr.] (fâ deventâ o someâ plui piçul)
    sinonims
    scurtâ, taiâ
  7. [it. regolare2 v.tr.]
    sinonims
    rangjâ, regolâ, ristrenzi, scurtâ, staronzâ
    contraris
    aumentâ, cressi, incressi, ingruessâ, insiorâ, lâ sù, parâ sù, rionzi
  8. [it. ridurre v.tr.] (puartâ a une dimension minôr, fâ plui piçul, mancul larc)
    sinonims
    calâ, dâ jù, diminuî, infissî, ristrenzi, scarmî, sminuî, staronzâ, strenzi, suiâ, taiâ
    contraris
    aumentâ, cressi, dismolâ, dopleâ, incressi, ingruessâ, insiorâ, inzontâ, parâ sù, rionzi, slargjâ, slavrâ, slungjâ
    (sbassâ di cuantitât, di numar)
    sinonims
    calâ, dâ jù, diminuî, ristrenzi, scarmî, sminuî, staronzâ
    contraris
    aumentâ, cressi, dopleâ, incressi, ingruessâ, insiorâ, inzontâ, parâ sù, rionzi
  9. [it. ridurre v.tr.] (fâ che al sei mancul fuart, mancul intens)
    sinonims
    calâ, dâ jù, diminuî, limitâ, scarmî, sminuî, staronzâ
    contraris
    alçâ, alçâ sù, aumentâ, cressi, dopleâ, incressi, ingruessâ, insiorâ, parâ sù, rionzi, staronzâ
  10. mat. [it. ridurre v.tr.] (semplificâ lis espressions matematichis, tant che sumâ i monomis simii, dividi numeradôr e denominadôr di frazions pai stes divisôrs comuns)
  11. mar. [it. ridurre v.tr.] (sbassâ il numars des velis bordadis)
  12. [it. ridurre v.tr.] (metût denant di un complement, spec. cun 'in' o 'a', trasformâ) ridusi un clap in polvar
    sinonims
    condusi, cumbinâ, , menâ, parâ, puartâ, rindi, stramudâ
    (puartâ a une cierte cundizion, soredut negative) ridusi ae fam la int
    sinonims
    condusi, cumbinâ, menâ, parâ, puartâ
    (denant di un complement predicatîf) ridusi il cjamp un scovaçâr
    sinonims
    rindi
  13. [it. ridurre v.tr.] (sburtâ a un compuartament o a une condote negative, spec. cu la fuarce)
    sinonims
    costrenzi, indusi
  14. [it. ridurre v.tr.] (tornâ a scrivi un test intun altri gjenar o forme) ridusi une poesie in musiche, ridusi un romanç intune storie par fruts
    sinonims
    adatâ, meti, rangjâ, voltâ
    mus. (justâ une partidure di musiche par che e puedi sei eseguide di un ciert strument)
  15. fig. [it. ridurre v.tr.] (tornâ a puartâ ae cundizion di prin o a chê che si vûl) ridusi un om intai sintiments
    sinonims
    puartâ indaûr, ricondusi
  16. chir. [it. ridurre v.tr.] (tornâ a meti un orghin in cundizions normâls) ridusi une ernie
  17. chim. [it. ridurre v.tr.] (fâ che e sucedi une reazion di riduzion, ven a stâi, gjavâ ossigjen a un compuest)
    contraris
    ossidâ
  18. mat. [it. ridurre v.tr.] (eseguî operazions par vê la forme plui semplificade di une espression matematiche, lavorant su sumis di monomis, frazions e ecuazions)
  19. metrol. [it. ridurre v.tr.] (fâ passâ un numar di une unitât di misure a chê altre o metilu intun sisteme di misure diferent) ridusi di metris a braçs
    sinonims
    voltâ
  20. [it. scemare v.tr.] (fâ deventâ plui bas o minôr)
    contraris
    aumentâ, incrementâ, incressi
  21. fig. [it. svigorire v.tr.] (fâ diminuî di impuartance, ridusi a proporzions plui piçulis)
    sinonims
    staronzâ